Çalışma hayatında İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hususlar 4857 sayılı İş Kanununda ve bu kanuna göre çıkarılmış olan yönetmeliklerde, diğer taraftan 1974 yılında çıkarılan İşçi sağlığı ve İş güvenliği tüzüğü ve bu tüzüğe dayanılarak çıkarılmış yönetmelikler de yer almakta idi. İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin günümüze kadar çıkarılmış bir kanun bulunmamaktadır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın bu husustaki eksiklikleri göz önüne alarak yaptığı çalışmalar neticesinde, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği, Kanunu 30 Haziran 2012 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Kanunun amacı; İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili mevzuatın ana yapısını oluşturmak ve ilgili yönetmeliklerle birlikte İş Sağlığı ve Güvenliğinin esaslarına ve uygulamasına rehberlik etmek, çalışma hayatında oluşan önlenebilecek kazaların yaptırımlarla önüne geçmek ve insan sağlığı ve güvenliğinin temellerini oluşturarak çalışanların sağlık ve güvenliğini korumaya almaktır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Çalışanların sağlık ve güvenliğini sağlamak için bir çok yenilikler getirilmiştir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUNA GÖRE İŞVERENLERE GETİRİLEN YÜKÜMLÜLÜKLER
Çalışan sayısına bakılmaksızın, Kamu ve özel sektöre ait bütün işlerde ve işyerlerinde,
İşveren;
· Çalışanlarına İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimi vermek,
· Risk Analizi yaptırmak ve sonuçlarına göre işyerini düzenlemek,
· Acil durum ekipleri oluşturmak, ekiplerin eğitimlerini sağlamak, acil durum ve tahliye tatbikatları yapmak
· Çalışanları arasından İş Güvenliği Uzmanı görevlendirmek veya İş Güvenliği Uzmanından hizmet almak,
· Çalışanları arasından İşyeri Hekimi görevlendirmek veya İşyeri Hekiminden hizmet almak,
· Çalışanları arasından Diğer Sağlık Personeli Uzmanı görevlendirmek veya Diğer Sağlık Personelinden hizmet almak,
· 50 ve üzeri çalışanı bulunan işyerleri için, İşyeri Sağlık ve Güvenlik Kurulu oluşturmak,
Yükümlülüğü getirilmiştir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUNUN YÜRÜRLÜK TARİHLERİ
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu; genel hatları ile 1 Ocak 2013 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Bazı maddelerinin yürürlük tarihi ise 1 Temmuz 2013 ve 1 Temmuz 2014 tür.
YÜKÜMLÜLÜKLER NELERDİR
1 Ocak 2013 tarihi itibariyle;
Çalışan sayısına bakılmaksızın Kamu kurum ve kuruluşları da dahil olmak üzere tüm işyerleri;
- Risk değerlendirmesi yaptırmak ve sonuçlarına göre işyerini düzenlemek,
- Çalışanlarına İş Güvenliği Eğitimi verme ve bilgilendirme,
- Acil Eylem Planı hazırlama ve uygulama,
- İşyerlerini İş güvenliğine uygun hale getirme yükümlülüğündedir.
İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI, İŞYERİ HEKİMİ, DİĞER SAĞLIK PERSONELİ GÖREVLENDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ
- 50 ve daha üstü çalışanı olan tüm işyerleri için; 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle,
- 50 den az çalışanı bulunan Tehlikeli ve Çok tehlikeli sınıfta bulunan işyerleri için; 1 Temmuz 2013 tarihi itibariyle,
- Kamu kurumları ile 50 den az çalışanı olan Az tehlikeli sınıfta bulunan işyerleri için; 1 Temmuz 2014 tarihi itibariyle;
İş güvenliği Uzmanı, İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık personeli görevlendirme yükümlülüğü gelmektedir.
TEHLİKE SINIFLARINI NASIL TESPİT EDECEĞİZ
26.12.2012 tarihli R.Gazetede yayımlanan “İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Tehlike Sınıfları Tebliği” yayımlanmış olup, İşyeri SGK sicil no sunun 2,3,4,5,6 ve 7. rakamları ile bu tebliğden karşılaştırarak işyeri tehlike sınıfımızı öğrenebiliriz.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU HANGİ İŞYERLERİNİ KAPSAR?
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanmaktadır.
HANGİ İŞYERLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU UYGULANMAZ?
· Fabrika, bakım merkezi, dikimevi ve benzeri işyerlerindekiler hariç Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri,
· Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri,
· Ev hizmetleri,
· Çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretimi yapanlar,
· Hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında, iyileştirme kapsamında yapılan iş yurdu, eğitim, güvenlik ve meslek edindirme faaliyetleri
İşyerlerinde bu kanun hükümleri uygulanmamaktadır.
HANGİ İŞYERLERİ VE KURUMLAR İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİN DESTEKLENMESİNDEN FAYDALANABİLİR?
Kamu kurum ve kuruluşları hariç ondan az çalışanı bulunanlardan, çok tehlikeli ve tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri İş Güvenliği Uzmanı, İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık personeli hizmetini bakanlıkça sağlanan İş Sağlığı ve Güvenliği desteğinden faydalanarak yerine getirebilirler.
ÇALIŞMAKTAN KAÇINMA HAKKI NEDİR?
İşyerinde, ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar, durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Çalışanlar ciddi ve yakın tehlikenin önlenemez olduğu durumlarda işyerini veya tehlikeli bölgeyi terk ederek tedbir alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınma hakkını kullanır.
CEZALAR AĞIRLAŞTI
Yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile getirilen cezalar çok ağırlaştı. İşte cezalardan bazıları,
Eksiklik |
Ceza |
Tekrarlanan her ay için |
İş Güvenliği Uzmanı, İşyeri Hekiminden Hizmet almamak |
5000TL |
x 5000TL |
Risk Analizi yaptırmamak |
3000TL |
x 4500TL |
İş Güvenliği Eğitimi vermemek (her bir çalışan için) |
1000TL |
|
Sağlık raporu alınmayan her işçi için |
1000TL |
|
İşyerini İş Güvenliğine uygun hale getirmemek (yapılmayan her bir işlem için) |
X 2000TL |
|
Mevzuata göre, İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler.
Yeni iş sağlığı ve güvenliği kanunu ile çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak adına sağlam ve etkili bir mekanizma oluşturulmuş olup dileğimiz, kanunun layıkı ile uygulanarak iş kazalarının önüne geçilmesidir.
Kazasız günler dileklerimizle.